Zmiany na rynku pracy – moje spojrzenie i konkretne wskazówki, jak się odnaleźć

Rynek pracy nieustannie się zmienia. Coraz częściej czytamy o sztucznej inteligencji, która zastąpi nas wszystkich, o zwolnieniach grupowych, trudnej sytuacji gospodarczej w Polsce i za granicą. Nic dziwnego, że niektóre z nas dopada strach przed przyszłością zawodową. Czy słuszny?

Przeczytaj moje zdanie na temat przyszłości rynku pracy i kilka wskazówek z punktu widzenia doświadczonej rekruterki, które możesz wykorzystać, myśląc o swojej przyszłości zawodowej.

Moje subiektywne spojrzenie na zmiany na rynku pracy

Generalnie daleka jestem od paniki, że sztuczna inteligencja zabierze nam wszystkim pracę. Niemniej jednak uważam, że szykują się zmiany na rynku pracy – i to konkretne. Z pewnością AI pomaga w codziennej pracy, w wielu obszarach. Mnie osobiście pomaga w burzy mózgów, wymyślaniu pomysłów, tematów, w redakcji tekstów, streszczaniu ich. Potrafi pomóc w strategii marketingowej, w przygotowaniu postu, w napisaniu scenariusza do filmu na SM, w przygotowaniu instrukcji do ćwiczenia. Generalnie, z punktu widzenia osoby prowadzącej własny projekt, jest to dla mnie duży game changer, a z pewnością nie wykorzystuję jeszcze potencjału tego narzędzia w pełnym zakresie.

Uważam, że równie ciekawe zastosowanie pojawia się w wykorzystaniu rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji w firmach. Z pewnością, korzystając z AI, można wiele rzeczy zrobić szybciej i wydajniej. Stąd niestety zwolnienia w firmach mogą się pojawić – i pojawiają się. Każda z nas, która w miarę na bieżąco śledzi wiadomości, mogła przeczytać chociaż jeden artykuł na ten temat. Ja ostatnio przeczytałam artykuł o tym, że jedna z korporacji zwalnia grupowo pracowników, ponieważ z uwagi na rozwój AI planuje zmiany w zatrudnieniu. Po redukcji zatrudnienia planuje rekrutacje na nowe stanowiska – te właśnie, które związane są ze sztuczną inteligencją.

Na tym przykładzie chcę Ci pokazać, że w ramach zwolnień i redukcji pojawiają się nowe miejsca pracy i nowe możliwości. Trochę taka sytuacja, jaka miała miejsce w przeszłości – kiedy pojawiły się pierwsze roboty, automatyzacja, pierwszy komputer. Momenty przełomowe, zmieniające rynek pracy nie do poznania. Tak samo AI ma wpływ na naszą pracę i nie da się tego faktu bagatelizować.

Ostatnio czytałam wywiad z ekspertką, która wspominała, że stanowiska, które obecnie jeszcze nie istnieją, w przyszłości będą naszą codziennością. Wyobraź sobie, że Twoje dziecko będzie pracować w zawodzie, który w tym momencie jeszcze nie powstał! Fascynujące. Z drugiej strony – czy nasi rodzice, czy dziadkowie wyobrażali sobie, że będzie taki zawód jak specjalista ds. marketingu, frontend developer czy DevOps? Myślę, że nie. Rynek pracy podlega ciągłym zmianom, a specjalista ds. zarządzania ruchem dronów czy specjalista ds. komunikacji z robotami to może być przyszłość rynku pracy.

Abstrahując od sztucznej inteligencji czy robotyki – inne branże, jak np. odnawialne źródła energii, fotowoltaika, są to tematy, które powinny w perspektywie przyszłościowej również prężnie się rozwijać. Tak samo tematy związane z psychologią. Bliski, oparty na wzajemnym szacunku i cieple kontakt z drugim człowiekiem nie będzie tym, co damy radę zastąpić przy pomocy robotów. Według mnie, właśnie te umiejętności miękkie, w zmieniającym się świecie, będą bardzo ważne: wzajemne współczucie, empatia.

Również nowoczesne zarządzanie czy raportowanie związane z ESG będą wyzwaniami, przed którymi staną organizacje w najbliższym czasie.

Wyzwania, przed którymi stoimy

Głównym wyzwaniem dla organizacji oraz pracowników jest, według mnie, stawianie czoła nieustannym zmianom. Dlatego adaptacja do zmian będzie kluczową umiejętnością, jaką warto rozwijać – elastyczność, otwartość na zmiany oraz dopasowywanie się do nadchodzących i pojawiających się nowości.

Odnajdywanie się w świecie, rozumiane przeze mnie jako szukanie oraz weryfikacja informacji, odróżnienie fake newsów od faktów, samodzielne myślenie czy samodzielność na danym stanowisku, w ramach swojego zakresu obowiązków, będzie ważnym elementem dla osób konkurujących o pracę na przyszłym rynku.

Do tej pory kompetencje twarde, jak umiejętność obsługi danych programów czy posiadanie wykształcenia wyższego, były wyznacznikiem sukcesu na rynku pracy. Do tego odpowiednie doświadczenie zawodowe, wiedza praktyczna oraz znajomość języków obcych niemal gwarantowały sukces. Dziś jest to bardziej skomplikowane, a często nie są to jedyne wyznaczniki, które zagwarantują Ci stabilne zatrudnienie.

Weryfikuj swoje umiejętności na rynku pracy

Dlatego w tych zmieniających się okolicznościach staraj się być na bieżąco. Nawet jeśli nie planujesz zmiany pracy, pracuj nad rozwojem swoich umiejętności. Często jest tak, że posiadając stabilne zatrudnienie, zapominamy o tym, że jest to jednak kontrakt, umowa, praca. Firma może na pewnym etapie przeprowadzić redukcję etatów, restrukturyzację, może zmienić profil działalności, właściciela. W końcu może też ogłosić upadłość.

Mamy wolny rynek i chociaż chroni nas prawo pracy i mamy pewne udogodnienia z tego tytułu, to jednak musimy liczyć się z tym, że możemy stracić swoje stabilne zatrudnienie. Jeżeli nie dbałaś przez ten cały czas o rozwój swoich kompetencji i Twoje umiejętności są przydatne tylko w jednym zakładzie pracy, może się okazać, że będzie Ci ciężko znaleźć nowe zatrudnienie.

„Ciepła posadka” jest dobra – wprowadza w nasze życie spokój, nie jesteśmy narażone na zmiany, nie musimy adaptować się do nowych warunków. Jednak może być również pułapką, ponieważ zamyka nas na nowe doświadczenia, nowe umiejętności, spojrzenia czy nowych ludzi. Może okazać się, że Twoje umiejętności są niedopasowane do oczekiwań i potrzeb obecnego rynku pracy. Dlatego, nawet jeśli planujesz zostać w swojej obecnej pracy na dłużej, pamiętaj, żeby weryfikować swoje kompetencje i ich przydatność w dłuższej perspektywie.

Nic nie zaszkodzi, jeżeli raz na jakiś czas zerkniesz na oferty pracy w swojej branży, porównasz wymagania czy oferowane płace. Dzięki temu również łatwiej będzie Ci przygotować się do rozmowy o podwyżce czy awansie, ponieważ będziesz miała rozeznanie w aktualnej sytuacji rynkowej.

Dodatkowo, jeśli widzisz ogłoszenie, które jest dla Ciebie interesujące – aplikuj! Staraj się mieć przygotowane aktualne CV. Jest to pomocne, ponieważ w przypadku utraty pracy nie musisz tracić czasu na przygotowywanie od zera dokumentów aplikacyjnych. W przypadku, gdy widzisz fajną ofertę – od razu (po szybkim dopracowaniu CV do oferty) możesz na nią aplikować.

Warto aplikować na interesujące Cię stanowiska, ponieważ dzięki temu również sprawdzasz responsywność rynku pracy. Czy pracodawcy odzywają się do Ciebie po przesłaniu CV? Jak wygląda rynek pracy w Twojej branży? Ilu jest kandydatów na jedno stanowisko w danym momencie? To wszystko są bardzo przydatne informacje, jeżeli na poważnie myślisz o swojej karierze zawodowej.

Otrzymałaś zaproszenie na rozmowę rekrutacyjną? Idź!

Nawet jeśli nie planujesz zmiany pracy – warto co jakiś czas sprawdzić się w rozmowie. Dzięki temu poćwiczysz autoprezentację, omówisz ciekawe projekty, którymi się zajmowałaś, i wyciągniesz wnioski, jeśli coś poszło nie tak. A może akurat dostaniesz ofertę z wymarzonej firmy?

Zadbaj o upskilling lub reskilling

To, co według mnie jest kluczowe, by pozostać konkurencyjną, to otwartość na naukę. Całożyciowy rozwój, dokształcanie się – to wartości, z którymi mocno się utożsamiam. Wiadomo, że nie każdy czas w życiu sprzyja dodatkowym kursom czy studiom, ale istnieje wiele innych form – podcasty, książki, dokumenty, webinary.

Nie musisz kończyć 5-letnich studiów – tym bardziej że coraz częściej mówi się, że taka forma kształcenia staje się nieefektywna w szybko zmieniającym się świecie.

Jeśli jesteś na początku kariery – dobrze przemyśl decyzję o studiach. A jeśli funkcjonujesz już na rynku pracy i nie masz wyższego wykształcenia – możesz skorzystać z oferty szkoleń i kursów. Dla osób z dyplomem – ciekawą formą mogą być studia podyplomowe: dostosowane do realiów rynku, krótsze, często praktyczne.

Zadbaj o poduszkę finansową na wypadek utraty pracy

Pracujemy dla pieniędzy – to jasne. Ale rozsądne gospodarowanie budżetem jest równie istotne. Żyjąc ponad stan, nawet przy dobrych zarobkach, można popaść w trudności. Dlatego warto budować finansową poduszkę bezpieczeństwa.

Utrata lub zmiana pracy wiąże się z ryzykiem. Nowy zespół, atmosfera, zakres obowiązków – wszystko to jest niepewne. Dobrze jest mieć zaplecze finansowe, które pozwoli spokojnie przeczekać trudny okres, bez uszczerbku dla zdrowia psychicznego.

Rozwijanie sieci znajomości, networking

Czy dbasz o relacje w pracy i sieć kontaktów? Warto nie palić za sobą mostów – nawet jeśli sytuacje są trudne. Profesjonalizm się opłaca. Współpracownicy, klienci – to osoby, które znają Twój poziom i mogą Cię polecić.

Rekomendacje, informacje o rekrutacjach – to może okazać się bezcenne. Dbaj o swój networking – komentuj, udostępniaj, reaguj w SM. Poproś o rekomendacje na LinkedIn. Przy rozstaniu – warto również poprosić o referencje swojego byłego pracodawcę.

Zadbaj o markę osobistą

Budowanie marki osobistej, obecność w mediach społecznościowych i ekspercki wizerunek online to coś, co dziś zyskuje na znaczeniu. Masz czas i chęci? Spróbuj. Kto wie – może za kilka lat trafisz na listę Forbesa?

Nowe materiały już wkrótce

Jeśli interesuje Cię temat zmiany zawodowej – pracuję nad nowymi materiałami do mojego sklepu: "Kompleksowy rozwój zawodowy z Menadżerką Marzeń". Znajdziesz tam praktyczne wskazówki, jak odnaleźć się na rynku pracy, zmienić pracę i przygotować się do rozmowy.

Zapisz się na mój newsletter – nie przegapisz premiery!